V Festiwal Muzyki Etnicznej Korzenie Europy

Na Bródnie zabawa w rytmie etno

W tym roku festiwal Korzenie Europy po raz pierwszy zagości w parku przy Domu Kultury Świt. Wcześniej odbywał się w Parku Bródnowskim. Teraz, także w pięknym miejscu, zagrają 8 czerwca i gwiazda z Europy – zespół Paddy and the Rats, i świetni muzycy polscy, w tym formacja NowyTeren.

Pomysłodawcą festiwalu jest Maciej Szajkowski, muzyk, dziennikarz, animator kultury, propagator muzyki folkowej i kultury etnicznej, od dwudziestu lat organizujący imprezy związane z muzyką folkową, współzałożyciel i członek licznych zespołów polskiej sceny world music/folk m.in. Kapeli ze Wsi Warszawa. Przed pięciu laty zaproponował władzom Targówka organizowanie festiwalu folkowego, wiedząc, że takie klimaty podobają się w dzielnicy, o czym świadczy sukces związanego z Bródnem i Zaciszem zespołu Werchowyna czy Kapeli Praskiej.

- Od początku festiwalu występowali na nim znani artyści m.in. Kayah czy Trebunie Tutki – mówi Maciej Szajkowski. – Teraz to duże święto w skali miasta, a nawet Polski. Wiem, że przyjeżdżają na koncerty ludzie z daleka.

Jak podkreśla, sam wybiera wykonawców. Bierze pod uwagę ich nowatorskie, awangardowe podejście do etno. Występy mają bowiem być inspiracją dla słuchaczy do otwierania się na nowe podejście do muzyki etnicznej. To nie ma być skansen, ale nowoczesność. Dlatego przy wyborze ważne są też działania wykonawców w ostatnim czasie, płyty, programy. Wykonawców zagranicznych dobiera w taki sposób, by Bródno stało się częścią ich aktualnej trasy koncertowej.

W tym roku, jeśli chodzi o reprezentantów Polski, postawił m.in. na ich związek z folklorem miejskim. Stąd zaproszenie dla Pavlopavo, barda stolicy. Wystąpi on podczas festiwalu jako Pablopavo i Ludziki. Ich muzykę trudno zaklasyfikować. To blues, reggae, rock, elektronika, poezja śpiewana. Jeszcze trudniej tę muzykę nazwać, gdy zespół prezentuje przekrojowy materiał z różnych etapów twórczości. Lider formacji cieszy z tego, że nie mieści się w stylistycznych szufladkach. Jak mówi, muzyka jest jedna i wszyscy ci najwięksi, ci, którzy zmieniali jej historię, znajdują się poza stylami. My oczywiście najwięksi nie jesteśmy, ale chcielibyśmy być.

Warto dodać, że ideą festiwalu jest promocja kultur etnicznych Polski i Europy, archeologii i antropologii, dziedzin ważnych dla tradycji. Dzięki tym cyklicznym spotkaniom poznają się i integrują różne środowiska Europy Środkowo-Wschodniej. Te, dla których ważna jest tradycja, wspólne korzenie, budowa nowych więzi społecznych, promocja liczącej wiele, wiele lat sztuki ludowej i – co bardzo ważne – wykorzystanie jej źródeł we współczesnej kulturze. Warszawa odgrywa rolę mostu między Wschodem i Zachodem. Festiwal, jak podkreślają organizatorzy, to ukłon w stronę folkloru, który stanowi ważną część dorobku poprzednich pokoleń i kształtuje tożsamość obecnych.

Zaczyna 101% improwizacji

Festiwal rozpocznie koncert formacji NowyTeren, grupy twórców znanych wcześniej jako kolektyw terenNowy. To interesujący i nowatorski zespół, który od 2007 r. konsekwentnie gra muzykę improwizowaną, nazywaną nawet miejskim szamanizmem. Jest w niej szczypta muzyki klasycznej i dużo energii punkowej. Obecnie to aż piętnastoosobowy, improwizujący zespół, poruszający się między transem, psychodelią i etno.

Bardzo ważną rolę odgrywa podczas koncertów NowegoTerenu interakcja z publicznością, która jest dla muzyków bodźcem do spontanicznej kreacji. Wykorzystują do tego i najstarsze instrumenty, i najnowsze technologie. Dzięki temu powstaje wartość unikalna. NowyTeren to projekt wyjątkowy, który reprezentuje tzw. improwizację totalną. Nie ma prób przed występem, nie przygotowuje się nut, nie ustala tego, co zespół zagra. Jedna wielka niespodzianka dla wszystkich: grających i słuchających. NowyTeren tworzy po prostu tu i teraz, czyli 101% improwizacji.

Podobnie będzie podczas festiwalu, co mocno podkreśla lider zespołu - Paweł Sky z Bródna, znany na tym osiedlu i w środowisku artystycznym plakacista i muzyk, od wielu lat związany z alternatywną sceną muzyczną.

Oberki, rytmy afrykańskie, heavy reggae

Polskę reprezentuje także Trio WoWaKin. Zespół powstał w 2016 r. Gra muzykę folkową, łącząc ludowe brzmienie z nowoczesną aranżacją. W repertuarze wykorzystuje utwory z żywego przekazu pozyskiwane podczas wędrówek od wsi do wsi. Muzycy uczą się od starszego pokolenia zaprzyjaźnionych muzykantów i śpiewaczek. Nie rezygnują przy tym z osiągnięć współczesności. Podczas występów tworzą energetyczną mieszankę muzyki tradycyjnej z tym, co nowe. Ich podejście do muzyki charakteryzują swoboda, improwizacja, brawura wykonawcza. Artyści prowadzą muzyczny dialog, świetnie się przy tym bawiąc i uwodząc publiczność naturalnością i szczerością przekazu. Płynąca prosto z serca muzyka WoWaKin ma niebywałą energię taneczną. Koncerty tria to zaproszenie do tańca, do radosnego wirowania w rytm oberków, polek, mazurków i kujawiaków.

Z kolei Wadada Etno tworzy muzykę inspirowaną tradycyjnymi rytmami Afryki Zachodniej, Kuby, Jamajki, Brazylii, Gruzji, Azji, Australii, Bliskiego Wschodu. To jeden z pierwszych zespołów w Polsce uprawiających taką muzykę. Rytmy te Wadada łączy z rodzimymi melodiami. Zespół powstał w 1996 r. z inicjatywy Dominika Muszyńskiego, muzyka, menedżera, animatora kultury etnicznej, piercera. Zajmuje się on muzyką i promocją kultury etno od 1991 r. Gra na wielu instrumentach perkusyjnych, przede wszystkim na bębnach conga i djembe. Wadada zagrała kilkaset koncertów w kraju i za granicą. Od 2013 r. rozwija się w nowych kierunkach, łącząc akustyczne brzmienie bębnów z elektronicznymi efektami, gitarą i instrumentami klawiszowymi. W ubiegłym roku ukazała się nowa płyta zespołu zatytułowana „Wolna 7”.
Kolejny polski zespół to grająca heavy reggae Paprika Korps. Pochodząca z Opola grupa istnieje od niemal 25 lat, a w tym roku mija 20 lat od płytowego debiutu – krążka „Kolejny krok”. Paprika Korps to „dziwny” zespół, który działa zrywami – od sesji do sesji nagraniowej, od trasy do trasy koncertowej.

Ostatnia autorska produkcja to „Homemade Babylon” z 2016 r.

Goście z Węgier

Na tegorocznym festiwalu wystąpią dwaj wykonawcy z Węgier. Pierwszy to singer-songwriter András Upor z Budapesztu. Choć na scenie jest tylko on i gitara, to energetyczna gra i umiejętne operowanie głosem sprawiają, że powstaje wrażenie, jakby grał zespół. Jako wykonawca własnych utworów i interpretator tradycyjnych pieśni udowodnia publiczności, że stary blues i folk mogą brzmieć współcześnie. Jego debiutancka płytę „Let The Song Work on You” wydała Lone Waltz Records w 2016 r.

Drugi węgierski gość to legendarny w środowisku celtic rockowym zespół Paddy and the Rats, połączenie The Dubliners z The Clash. Formacja, założona w 2008 r. z inicjatywy muzyków posługujących się pseudonimami Paddy (gitara akustyczna, śpiew), Joey (gitara elektryczna) i Vince (gitara basowa), pochodzi z miejscowości Miszkolc. Trochę później dołączyli do nich kolejni muzycy: perkusista Seamus oraz Sam i Sonny, zajmujący się brzmieniem instrumentów ludowych, m.in. akordeonu, skrzypiec czy dud szkockich. Zespół często koncertował na Węgrzech, szybko zdobywając popularność. W 2009 r. wydał debiutancką płytę „Rats On Board” z przeróbkami irlandzkich i szkockich przyśpiewek ludowych, a także kilka utworów autorskich. Obecnie Paddy And The Rats należą do czołówki sceny celtic punk rocka i koncertują w wielu krajach Europy.

Korzenie Europy i dzieci

Ciekawostką będzie Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca „Vistula”, który zaprezentuje się w przerwie między występami dorosłych grup. Zespół powstał w 1997 r. Znany jest z udziału w wielu koncertach, na festiwalach, w programach radiowych i telewizyjnych; z występów w Filharmonii Narodowej w Warszawie, Studiu S-1, na Zamku Królewskim, w Wilanowie. „Vistula” uczy nie tylko tradycyjnych, ludowych piosenek czy tańców: krakowiaka i mazura, lecz także umożliwia poznanie niezwykłych instrumentów: basetli, cymbałów, liry korbowej czy „diabelskich skrzypiec”.

I jeszcze niespodzianka! Podczas festiwalu, od godz. 12.00, czekać będzie na najmłodszych Paula Kinaszewska z Tria WoWaKin, która poprowadzi dla nich warsztaty muzyczne. Zapisy w Domu Kultury Świt.

V Festiwal Muzyki Etnicznej Korzenie Europy, 8 czerwca 2019, godz. 15.00-21.00, park przy Domu Kultury Świt, ul. Wysockiego 11, Warszawa. Organizatorzy – Urząd Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy i Dom Kultury Świt

Jolanta Zientek-Varga